U kent het wel, brandend maagzuur of zure oprispingen. Heeft u net lekker gegeten en dan komt de zure brei weer omhoog. Dat gebeurt ook ’s nachts, wat extra vervelend is. De huisarts schrijft vaak een maagzuurremmer voor of u koopt de maagzuurremmer gewoon zelf bij de drogist. Oprispend maagzuur is niet prettig. Het kan leiden tot beschadiging van de slokdarm. De maag heeft een beschermende slijmlaag tegen het zuur, maar de slokdarm niet.
Oorzaak zure oprispingen
Zure oprispingen ontstaan doordat de maaginhoud niet goed doorstroomt naar de dunne darm. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, is de oorzaak daarvan eerder te weinig maagzuur dan te veel maagzuur! Maagzuur speelt een belangrijke rol bij de vertering. Is er te weinig maagzuur dan verloopt de vertering trager, hoopt de maaginhoud op en ontstaan er oprispingen. Een maagzuurremmer voorkomt dan tijdelijk dat de maaginhoud omhoog komt. Het gebruik ervan verlicht de symptomen tijdelijk, maar niet de oorzaak. Op den duur wordt de oplossing (de maagzuurremmer) erger dan de kwaal (zure oprispingen).
De maag is niet voor niets zo zuur. Waarom is maagzuur essentieel voor onze gezondheid?
Maagzuur: vertering van eiwitten
In de maag begint de vertering van eiwitten met behulp van het enzym pepsine. In een zure omgeving werkt pepsine optimaal. Vanuit de maagwandklieren komt daarom zuur maagsap in de maag. In een minder zure maag verloopt de eiwitvertering niet goed. Dat is voor korte duur niet zo erg. Het is niet wenselijk dat deze situatie lang duurt of zelfs structureel wordt. Als de vertering in de maag onvoldoende is dan werkt dat door in de dunne darm. Die raakt ook ontregeld. En een slecht functionerende darmwand heeft een negatief effect op het immuunsysteem met alle gevolgen van dien. Zo ontstaat er een cascade van negatieve effecten. Zie ook de eerdere blog ‘De darm als poortwachter’.
Maagzuur: vrijmaken van mineralen
Veel mineralen uit de voeding komen alleen beschikbaar in de zure omgeving van de maag. Deze vrijgemaakte mineralen worden vervolgens in de dunne darm opgenomen door het lichaam. In een minder zure maag komen niet voldoende mineralen vrij. Dat kan diverse gezondheidsklachten tot gevolg hebben. Want mineralen vervullen belangrijke functies, zoals.
- verbeterde werking van verteringsenzymen; mineralen zijn onmisbare cofactoren voor enzymen;
- aanmaak van vitamines; magnesium en zink zijn nodig voor de omzetting van B6 naar de actieve vorm van B6;
- synthese van allerlei belangrijke eiwitten; zo is ijzer nodig voor hemoglobine;
- aanmaak van hormonen, zoals jodium voor het schildklierhormoon.
Maagzuur: vitamine B12
Ook een goede vitamine B12 huishouding begint met genoeg maagzuur in de maag. Dit is nodig om de vitamine los te koppelen van het eiwit waaraan ze is gekoppeld.
Maagzuur: ontsmettende werking
Tot slot heeft maagzuur een ontsmettende werking. Bij voldoende maagzuur worden micro-organismes vernietigd en kunnen schadelijke bacteriën niet meer in de dunne darm komen.
Van kwaad tot erger
Veel van bovenstaande aspecten hebben met elkaar te maken. Soms is er sprake van een vicieuze cirkel. Als er minder mineralen uit de voeding vrijgemaakt worden, dan verloopt de vertering ook niet goed. U voelt zich opgeblazen. En u gaat maagzuurremmers nemen. Het lijkt te helpen maar u moet ze wel blijven nemen want de vertering van voedsel wordt nog meer een probleem.
Er zijn medicijnen waarbij maagzuurremmers als bescherming voor de maag wordt geadviseerd. In dat geval moet u niet zomaar stoppen met maagzuurremmers. Overigens is het sowieso altijd belangrijk eerst te overleggen met uw arts voordat u medicatie afbouwt.
Duurzame oplossing
Tot slot nog even terug naar het brandend maagzuur, de zure oprispingen. Als u die heeft, dan wilt u daar wel van af. Een maagzuurremmer is misschien wel een tijdelijke, maar niet een duurzame oplossing. Een maagzuurremmer verlicht de symptomen, niet de onderliggende oorzaak. Vaak moet die oorzaak gezocht worden bij een slechte vertering van het voedsel, waardoor de voedselbrei niet goed doorstroomt en een deel van de maaginhoud soms weer omhoog komt.
De oplossing ligt dan bij het verbeteren van de werking van het maag- en darmsysteem. In mijn praktijk begeleid ik mensen om dat stap voor stap te realiseren. Dit heeft als resultaat dat u niet aan de maagzuurremmers hoeft te beginnen; of dat u die weer kunt afbouwen. Maar het belangrijkste resultaat is natuurlijk dat u zich veel beter voelt.