Kracht van Voeding, dat is de lijfspreuk van mijn praktijk. Het effect van krachtige voeding komt in een bijenvolk op een wel heel bijzondere manier tot uiting.
Al ruim twintig jaar hebben we één of twee bijenvolken in de tuin staan. Het houden van bijen is één van de passies van mijn man. Een bijenvolk bestaat hoofdzakelijk uit werksters. Dit zijn de vrouwelijke bijen die op een zeer harmonieuze wijze alle taken in een bijenvolk uitvoeren: het verzorgen van het jonge broed, het poetsen van de cellen en het verzamelen van nectar en stuifmeel. In de zomer kan het aantal werksters in een volk oplopen tot meer dan 40.000.
Daarnaast komen er in een bijenvolk darren voor, de mannelijke bijen. In vergelijking tot de werksters zijn ze met relatief weinig en ze hebben alleen tot taak om jonge koninginnen te bevruchten.
De centrale spil in een bijenvolk is echter de koningin. Elk volk heeft maar één koningin. Genetisch gezien is er geen verschil tussen de werksters en de koningin, het zijn allemaal vrouwelijke bijen. Werksterlarven en koninginnelarven worden geboren uit eitjes met dezelfde set chromosomen. Toch is er een enorm verschil tussen de werksters en de koningin. De koningin is veel groter dan de werksters. Bij haar is het voortplantingsorgaan wel ontwikkeld, terwijl dat bij de werksters niet tot ontwikkeling is gekomen. Hoe kan dat? Het antwoord is: verschil in voeding. Larven die voorbestemd zijn om koningin te worden, krijgen een hele speciale voeding, de zogenaamde koninginnengelei. Dit voedersap is rijker van samenstelling dan het voedersap dat werksterlarven krijgen. Het bevat meer suikers en vele vitamines en mineralen, naast diverse eiwitten en vetten. De koninginnelarven en later ook de koningin worden er rijkelijk mee gevoerd. En daardoor kan de koningin eitjes leggen, tot wel 1500 (!) per dag. Dat is nog eens krachtige voeding!
De Engelse schrijver Roald Dahl werd door dit gegeven geïnspireerd tot het schrijven van het verhaal ‘Royal Jelly’. Het verhaal is misschien een beetje luguber, maar dat doet aan de kracht van koninginnegelei niets af.
Op de foto: de koningin met een aantal werksters. Als je goed kijkt kun je enkele eitjes zien; dit zijn witte streepjes in het midden van de cellen.